4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 132-134-135-136-137-138 Cevapları ÖZGÜN Yayınları
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Masalcı Dede Pertev Naili Boratav Metni Cevapları Sayfa 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138
Masalcı Dede Pertev Naili Boratav Metni Etkinlik Cevapları
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 132 Cevapları
1. Görsellerinden ve başlığından hareketle okuyacağınız metnin konusunu tahmin ediniz.
Cevap : Görsellerden ve başlığından hareketle okuyacağım metin konusundaki tahminim Türk kültürü ve tarihi ile klasikleridir.
2. Metnin ikinci görselinde yer alan masal kahramanları kimlerdir? Tanıdıklarınızın adlarını söyleyiniz.
Cevap : Metnin ikinci görselinde yer alan masal kahramanları; Keloğlan, Nasreddin Hoca ve Dede Korkut’ a benziyor.
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 134 Cevapları
1. ETKİNLİK
Soru : a. Metinde geçen aşağıdaki kelimelerin ve kelime grubunun anlamını önce tahmin ediniz. Sonra bunların anlamını sözlükten bulup yazınız.
Cevap :
Halk Bilimi Kelimesi
Tahminim : Halka ait olan bilgiler
Anlamı : Bir ülkede yaşayan halkın kültür ürünlerini, sözlü edebiyatını, geleneklerini, törelerini, inançlarını, mutfağını, müziğini, oyunlarını, halk hekimliğini inceleyerek bunların birbirleriyle ilişkilerini belirten, kaynak, evrim, yayılım, değişim, etkileşim vb. sorunlarını çözmeye, sonuç, kural, kuram ve yasaları bulmaya çalışan bilim dalı, folklor, halkiyat.
Kültür Kelimesi
Tahminim : Toplumun değerleri ve kuralları
Anlamı : 1.bir toplumun duyuş ve düşünüş birliğini oluşturan, gelenek durumundaki her türlü yaşayış, düşünce ve sanat varlıklarının topu.
2.tarihsel ve toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan her türlü değerlerle bunları kullanmada, sonraki kuşaklara iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların tümü.
Edebiyat Kelimesi
Tahminim : Estetik bir şekilde duygu sanatı
Anlamı : olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla estetik bir şekilde ifâde etme sanatıdı
Arşiv Kelimesi
Tahminim : belgelerin bulunduğu yer
Anlamı : belgelik
Soru : b. Aşağıda, metinde geçen bazı kelimelerin anlamları verilmiştir. Bunları uygun kelimelerle eşleştiriniz.
Cevap :

4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 135 Cevapları
2. ETKİNLİK
Soru : Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Pertev Naili Boratav’ın önemli başarıları nelermiş?
Cevap : Pertev Naili Boratav’ın önemli başarıları, Anadolu kültür mirasını kaybolmadan kaydetmekmiş.
2. Pertev Naili Boratav neden gece gündüz çalışırmış?
Cevap : Pertev Naili Boratav halkın masallarının, türkülerinin, efsanelerinin kaybolmasından korktuğu için gece gündüz çalışırmış.
3. Pertev Naili Boratav ne gibi çalışmalar yapmış?
Cevap : Pertev Naili Boratav köy köy dolaşıp masallar, destanlar toplamaya başladı, dinlediği masalları, destanları, şiirleri, halk türkülerini tek bir kelime atlamadan defterlerine yazardı. Daha sonraki yıllarda ses kayıt cihazlarının çıkması işlerini biraz daha kolaylaştırdı.
4. Pertev Naili Boratav hangi halk edebiyatı eserlerini yok olmaktan kurtarmış?
Cevap : Pertev Naili Boratav masalların, türkülerin, destanların halk edebiyatı eserlerini yok olmaktan kurtarmış.
5. Pertev Naili Boratav’ın arşivi bugün nerede bulunuyormuş?
Cevap : Pertev Naili Boratav’ın arşivi bugün toplu arşiv, bugün İstanbul’ daki Tarih Vakfında yer almaktadır.
3. ETKİNLİK
Soru : Metne göre yazarın halk edebiyatı ürünlerini korumaya yönelik bakış açısını açıklayınız.
Cevap :
Pertev Naili Boratav , Anadolu halkını çok sevmesi ve onlara karşı ilgi duyması onu buna yönlendirdi. O bu konuda samimi bir bakış açısına sahipti. O en zor zamanda çok çalışarak bunu başarmış ve değerlerimizi kaybolmaktan kurtarmıştır. O Anadolu’ daki sıcak kalpleri ve güzel manaları fark etmiştir.
4. ETKİNLİK
Soru : Halk edebiyatı ürünlerinin neden korunması gerektiğini sınıfça tartışınız. Tartışma sırasında masal, destan, türkü, fıkra kelimelerini anlamına uygun kullanınız.
Cevap :
Değerlerimizin Türk milleti tarafından önemsenmemesi ve bunun Türk olmayan biri tarafından korunması gerçekten üzücü bir durum. Tarih her ülke açısından değerli olmasına rağmen bizler tarihimize gerekli değeri vermeyerek öğrenmiyor ve kıymetini bilemiyoruz. Halbuki Türk masallarında diğer masalların aksine iyi bir niyet ve güzel bir sonuç vardır. Bu samimiyeti ve güzelliği korumak hepimizin görevidir.
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 136 Cevapları
5. ETKİNLİK
Soru : a. “Masalcı Dede Pertev Naili Boratav” başlıklı metin, bilgilendirici metin midir, hikâye edici metin midir? Metinden örnekler vererek açıklayınız.
Cevap :
“Masalcı Dede Pertev Naili Boratav” başlıklı metin, bilgilendirici bir metindir. Çünkü bu metinde Pertev Naili Boratav ve çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir.
Örnek bölüm; Dinlediği masalları, destanları, şiirleri, halk türkülerini tek bir kelime atlamadan defterlerine yazardı.
Daha sonraki yıllarda ses kayıt cihazlarının çıkması işlerini biraz daha kolaylaştırdı. Ama genç araştırmacılardan hemen hiçbiri Anadolu’dan onun kadar masal, şiir, destan toplayamadı.
Soru : b. Türüne göre bu metnin bölümlerini adlandırınız. Bu bölümlerin hangi cümlelerle başlayıp hangi cümlelerle sona erdiğini ilgili kutucuklara yazınız.
Cevap :
Giriş Bölümünün başladığı cümle: Pertev Naili Boratav’ın ilk büyük başarısı, Anadolu halkının kültür zenginliğini
kaybolmaktan kurtarmasıydı
Gelişme Bölümünün başladığı cümle: Pertev Naili Boratav bu başarıyı iki şeye borçluydu: Bunlardan ilki sevgiydi,
ikincisi ise yorulmak bilmez bir çalışma gücüydü
Sonuç Bölümünün başladığı cümle: Pertev Naili Boratav, yaşamı boyunca sayısız kitap yayımladı
6. ETKİNLİK
Soru : a. Defterinize yazdığınız masal ve oyun tekerlemelerini arkadaşlarınıza okuyunuz.
Cevap :
Yağ satarım, Bal Satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Ustam öldü kürkü var
Satmam on beş liraya
Yağ satarım, bal satarım
Yağlıca ballıca dayak atarım
Yağ satarım, bal satarım
Yağlıca ballıca dayak atarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Yağ satarım, bal satarım
Ustam ölmüş ben satarım
Ustam öldü kürkü var
Satmam on beş liraya
Yağ satarım, bal satarım
Yağlıca ballıca dayak atarım
Yağ satarım, yağ satarım, yağ, yağ, yağ, yağ, yağ, yağ, yağ
Üşüdüm Üşüdüm Tekerlemesi Sözleri
Üşüdüm üşüdüm
Daldan elma düşürdüm
Elmamı yediler
Bana cüce dediler
Cücelikten çıktım
Ablama gittim
Ablam pilav pişirmiş
İçine sıçan düşürmüş
Bu sıçanı ne yapmalı
Minareden atmalı
Minarede bir kuş var
Kanadında gümüş var
Eniştemin cebinde
Soru : b. Aşağıdaki masal tekerlemelerinden hangisinin masalların başında, hangisinin masalların ortasında, hangisinin masalların sonunda kullanıldığı hakkında arkadaşlarınızla tartışınız.
“Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde. Develer tellal iken, pireler berber iken… Ben annemin beşiğini tıngır mıngır sallar iken…
“Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine.”
“Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik. Altı ay, bir güz gittik. Bir de ne görelim? Bir arpa boyu yol gitmemişiz.”
Cevap :
“Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde. Develer tellal iken, pireler berber iken… Ben annemin beşiğini tıngır mıngır sallar iken… masalların başına, “Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik. Altı ay, bir güz gittik. Bir de ne görelim? Bir arpa boyu yol gitmemişiz.” masalların ortasına, “Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine.” masalların sonuna eklenir.
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 137 Cevapları
7. ETKİNLİK
Soru : a. En sevdiğiniz masalı ana hatlarıyla arkadaşlarınıza anlatınız.
Cevap :
En sevdiğim masal; Keloğlan Masalları ‘ dır. Bu masalları hem çizgi film şeklinde izleyebiliyor, hemde okuyabiliyorum . Kel oğlan bir çocuğu ve onun maceralarını anlatıyor. Her bölümde insanlarla , annesi ve arkadaşıyla yaşadığı komik şeyler var. Keloğlan iyi niyetli bir insan. Hatta bunun filmleri bile var.
Soru : b. Aşağıdaki açıklamalardan anlattığınız masalın içeriğine uygun olanları belirleyip başındaki kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap :
- ( D ) Kısa ve özlü anlatımı olan güldürücü bir metindir.
- ( D ) Hayale dayalı olayları içermektedir.
- ( ) İnsanların başından geçen olayları anlatmaktadır.
- ( ) Hayvanların başından geçen olayları anlatmaktadır.
- ( D ) Kahramanları; cadı, dev, peri gibi varlıklardır.
- ( D ) Konusu olağanüstü olaylardan oluşmaktadır.
- ( ) Gerçek ve tasarlanmış olayları anlatmaktadır.
8. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki kelimelerin zıt anlamlılarını karşılarına yazınız.
Cevap :
- acı : tatlı
- tenha : kalabalık
- aşağı : yukarı
- şişman : zayıf
- barış : savaş
- fakir : zengin
- bayat : taze
- ıslak : kuru
- dağınık : toplu
- zararlı : yararlı
- özgür : tutsak
- zor : kolay
- parlak : mat
- yumuşak : sert
- pahalı : ucuz
- derin : sığ
- uzak : yakın
- hafif : ağır
4. Sınıf Türkçe Kitabı Özgün Yayınları Sayfa 138 Cevapları
9. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıdaki cümleleri, verilen sayılardan uygun olanı yazarak tamamlayınız.
Cevap :
Haftanın .altıncı günü cumartesidir.
Bir yıl ….365…. gündür.
Sınavda ..100.. sorunun 97’sini doğru yanıtlamış.
Bu hafta sonra ocak ayı sona erecek.
Kardeşim bu yıl .3.. sınıfa gidiyor.
Saat .11.’de uyumayı alışkanlık hâline getirmiş.
Pazardan 3 kilogram patates aldık.
..10.. Kasım’da saat …9 u 5 geçede. sirenler çalar.
Okulumuzda binden fazla (1010) öğrenci öğrenim görüyor.
.2 Dünya Savaşı’yla ilgili bilgileri ansiklopedinin 3. cildinde buldum.
Soru : b. Sayıların yazımıyla ilgili aşağıdaki açıklamalardan doğru olanların başındaki kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap :
- ( D ) Sayılar harflerle de yazılabilir.
- ( ) Birden fazla kelimeden oluşan sayılar harflerle yazılırken kelimeler bitişik yazılır.
- ( D ) Dört veya daha çok basamaklı sayılar rakamlarla yazılırken sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve aralarına iki nokta konur.
- (D ) Saatler ve dakikalar metin içinde yazıyla da yazılabilir.
- ( D ) Romen rakamları savaş adlarında, kitap ve ansiklopedi ciltlerinin sıralandırılmasında kullanılabilir.
- (D ) Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir.
SONRAKİ METNE HAZIRLIK
Soru : Âşık Veysel’in “Uzun İnce Bir Yoldayım” türküsünü dinleyiniz.
Cevap :
Âşık Veysel’in “Uzun İnce Bir Yoldayım” türküsü sözleri;
Uzun İnce Bir Yoldayım
Gidiyorum Gündüz Gece
Bilmiyorum Ne Haldeyim
Gidiyorum Gündüz Gece
Dünyaya Geldiğim Anda
Yürüdüm Aynı Zamanda
İki Kapılı Bir Handa
Gidiyorum Gündüz Gece
Uykuda Dahi Yürüyom
Kalmaya Sebep Arıyom
Gidenleri Hep Görüyom
Gidiyorum Gündüz Gece
Kırk Dokuz Yıl Bu Yollarda
Ovada Dağda Çöllerde
Düşmüşüm Gurbet Ellerde
Gidiyorum Gündüz Gece
Düşünülürse Derince
Uzak Görünür Görünce
Bir Yol Dakka Miktarınca
Gidiyorum Gündüz Gece
Şaşar Veysel İş Bu Hale
Kah Ağlaya Kahi Güle
Yetişmek İçin Menzile
Gidiyorum Gündüz Gece
Severek okuduğumuz hikayeleri bir fıkra var arasında Keloğlan Nasrettin hoca Karagöz Hacivat ve dede korkut’un hikayelerinin Türk kültürü ve geleneğine göre uyarlanmış olduğunu ve Türk milletinden o zamanki yaşantısına bağlı olarak konu alındığını örnek olarak gösterebiliriz. Bu gibi hikayeler ve fıkralar Türk milletinin yani atalarımızın geçmiş dönemlerde ne gibi davranışlarda bulunduklarını veya ne gibi kültüre sahip olduğunu yakın bir şekilde inceleyip bildiğimiz metinlerdir.
Dünyaca ünlü olan masallarda Pamuk prenses ve yedi cüceler, kaptan kanca, alaaddin’in sihirli lambası Ayrıca cadı ve Rapunzel gibi tüm masalları dünya çocukları okumaktadır. Bizim de kültürümüze ve halk arasında benimsemiş olduğumuz kahramanların başında Nasrettin hoca Keloğlan Hacivat ve Karagöz gelmektedir. Eski Türk kültürünü benimseten ve bu alanda insanların beğenisine sunulan bu gibi fıkralar ve hikayeler genellikle o toplumun o dönemdeki insanların yapmış oldukları gelenek ve görenekleri de benimse de bilir. Kültürümüzde Ayrıca halk oyunlarımız halk giysilerimiz yemeklerimiz düğünlerimiz mevlütlerin dini bayramlarımızla yer almaktadır. Bu gibi özel günlerde yapmış olduğumuz tüm etkinlikler hazırlıklarda kültürümüzde yer alan güzel bir bölümdür. Ayrıca kültürümüzde yoğurt sarma içli köfte baklava ve çeşitli birçok yemeklerde vazgeçilmez lezzeti ile dünya çapında tanınmaktadır.